Büyük Hun Devleti Hakkında Bilgi

• Büyük Hun İmparatorluğu ya da Asya Hun İmparatorluğu .Hunlar Avrasya kökenli bir boylar konfederasyonudur.Hun İmparatorluğunu türk boyları kurmuştur.Kuruluşu hakkında kesin bilgiler yoktur. MÖ 220 yılında Teoman tarafından kurulduğu kabul edilir. Teomandan sonra  devleti büyük bir imparatorluk haline getiren Metahan'dır.İlk kez on'lu sistemi kullanmıştır.Metehan ipek yoluna sahip olmak için çin ile savaşlar yapmıştır. MÖ 200 yıllarında Çin'i yenilgiye uğratarak vergiye bağlamıştır.Metehan çin de kalmak istememiştir bunun nedeni ise Çin yerleşik hayatı ve siyasi etkisinden uzak durma olarak yorumlanır.Göç etmeyip anayurtta kalan bazı Türk boy­ları Orta Asya’nın doğusuna çekilerek Orhun ve Selenga nehirleri çevresinde toplanmışlardır. Hunlar adı verilen bu Türk boyları Çin’in kuzeyine doğru yayılmışlar ve burada Asya Hun Devleti’ni kurmuşlardır. Büyük Hun İmparatorluğunun, Teoman, Mete ve Lao-Şang dönemindeki hızlı yükselişi, Kün-Çin döneminde durarak gerileme sürecine girmiştir.Bu süreç, Çinlerin giderek güçlenmesi, Hunların ise iç çatışmalar ve sefahatle zayıflayarak gücünü kaybetmesine yol açtı. Artık yapılan savaşlarda Çin hanlığı üstün gelmeye ve kaybettikleri toprakları geri almaya başladılar. Kün-Çin döneminde başlayan iç karışıklıklar ve taht kavgaları imparatorluğu iyice küçsüzlendirdi.  Çin prensesleri vasıtasıyla artık hun hakanları ve prensleri Çince isimler alıyor, Çin kültürüne göre yaşayarak asimile olmaya başlamıştı.

                                                                    Önemli Maddeler:

• Ayrıca Büyük Hun Devleti tarihte bilinen ilk türk devleti'dir.
• Kuzey Hunlar IV.yüzyılın sonlarına doğru Avrupa Hun Devletini kurdular.Güney Hunları ise 216 yılında çin esaretine girdiler.
• Mete Han döneminde Hunlar en parlak dönemini yaşamışlardır.
• Teoman zamanında çinliler türklerin Çin'i işgal etmesinden kortukları için çin seddini yapmışlardır.

                    

Hun Devleti'nin Yıkılışı:

Tarihteki bilinen ilk büyük Türk Devleti olan Asya Hun Devleti, içten yapılan müdahalelerin etkisiyle yıkılmıştır.

Çinli Prenseslerle evlenen Hun Hükümdarlarının Çinli akrabaları hun devletinde bazı mevkiler kullanarak içten çökertme faaliyetinde bulunmuşlardır ve devleti günden güne zayıflatmışlardır..Zamanla zayıflayarak Doğu ve Batı olmak üzere ikiye ayrılmışlardır. Doğu Hunları Çin himayesine girmişlerdir.Batı Hunları ise fazla duramamış ve dağılmışlardır. Bir kısmı batıya göç edip Avrupa Hun Devletini kurmuşlardır.Doğu Hunları bağımsızlığını bir süre kazansa da fazla ilerleyemeden Kuzey ve Güney olmak üzere ikiye ayrılmıştır.Siyenpi akınlarına dayanamayan Kuzey Hunları Çinin egemenliğine girmiş, Güney Hunları ise zamanla zayıflamış ve Çin'e karşı ayakta kalamayarak yıkılmıştır.